Bademcik Nedir?
Bademcikler ağzımızın içinde boğazımızın her iki yanında bulunan görüntüsü bademe benzeyen ortalama 2.5 cm boyunda 1.5 cm eninde olan lenfoid dokulardır.
Erken çocukluk döneminden itibaren bakteri ve virüs gibi patojenleri toplarlar ve onlara karşı vücutta savunma maddelerinin yapılmasını sağlarlar. Bademciklerin bu fonksiyonu yaş ilerledikçe azalır. Bademciklerden başka bu fonksiyonu yapan boğazın arka ve yukarı kısmına yerleşmiş aynı yapıda başka dokularda mevcuttur.
Bademciklerin alınması aşağıdaki durumlarda gereklidir:
– Tekararlayan bademcik iltihapları; yılda 7 veya daha fazla, 2 yılda her bir yılda 5 ve ya daha fazla, 3 yılda her bir yılda 3 veya daha fazla tekrarlayan bademcik iltahbı oluyorsa.
– Kronik bademcik iltihaları;şiddetli olmayan ama antibiyotik tedavisinede cevap vermeyen bademcik iltihabı.
– Uykuda solunum durmasına neden oluyorsa.
– Yutma zorluğuna neden oluyorsa.
– Konuşma bozukluğu yapıyorsa.
– Bademcik apsesi olmuşsa.
– Akut romatizmal ateş, kalp kapakçık iltihabı, böbrek iltihabı olan kişilerde olan bademcik iltihabları.
–Kötü huylu bademcik kanseri şüphesi varsa.
– Ameliyatın yapılmaması durumunda neler olabilir?
Eğer ameliyat bademciklerin aşırı büyük olmasına bağlı uykuda nefes kesilmesi(uyku apne) veya nefes alma, yutma zorluğu nedeniyle önerilmişse ameliyatın yapılmaması aşağıdaki durumlara neden olabilir:
– Uykuda nefes kesilmesine bağlı kalp ve akciğer yetmezlikleri
– Kalp ritim bozuklukları, yüksek tansiyon
– Uykuda ani ölüm
– Büyüme ve gelime geriliği
Bademciklerin aşırı büyük olmasına bağlı solunum ve yutma güçlüğünün çocuklarda büyüme ve gelişmeyi engellediği düşünülmesine rağmen bu konuda yeterli bilimsel veri bulunmamasına karşın bu nedenle ameliyat olan çocukların büyüme ve gelişmelerinin hızlandığı da bir gerçektir. Ancak enfeksiyon nedeniyle yapılan bademcik ameliyatı sonrası çocukların büyüme ve gelişmelerinin hızlandığı bilimsel olarakda doğrulanmıştır.
Devamlı ağız solunumuna bağlı yüz ve çene kemiklerinde şekil bozuklukları.
Eğer ameliyat sık tekrarlayan veya müzmin bademcik iltihabı nedeniyle önerilmişse yapılmaması aşağıdaki problemlere neden olabilir:
– İleride kalp yetmezliğine neden olabilecek kalp romatizması, ameliyata kadar giden kalp kapakçığı iltihabı
– ileride böbrek yetmezliğine neden olabilecek böbrek iltihabı(glomerulonefrit)
– Vücutta devamlı iltihap odağına bağlı müzmin hastalıklar
– Devamlı yorgunluk, halsizlik
Eğer bademcik apsesi nedeniyle ameliyat önerildi yapılmamasına bağlı apsenin derin boyun boşluklarına ve göğüs boşluğuna yayılması sonucu ölümcül enfeksiyonlar, kan zehirlenmesi (septisemi)
Nasıl Bir Tedavi / Girişim Uygulanır?
Bademcik ameliyatı çocuklarda genel(naroz), erişkinlerde genel(narkoz) veya lokal (yerel) nestezi altında yapılır. Anesteziyi takiben özel bir alet ile ağız açıldıktan sonra bademcikler çevredeki kas ve mukoza(örtüden) sıyrılır ve bağlantı yerlerinden ayrılarak açık olan ağızdan çıkarılır. Bademciklerin çıkarılması için makas, bistüri gibi klasik teknikler kullanılabildiği gibi, dokuyu elektrikler yakma (elektrokoter), yada farklı enerji modüllerinin kullanıldığı (thermalwelding) ve benzeri yeni teknolojiler de kullanılabilir. Bu tekniklerin her birinin kendine göre avantaj ve dezavantajları mevcuttur. Takiben kanama kontrolü yapılır. Eğer genzi etinin alınması gerekiyorsa, o da aynı esnada çıkarılır.
Bademcik büyümesinin tedavisi için yeni kullanılmaya başlanan çeşitli bademcik küçültülmesi yöntemleride mevcuttur. Ancak bu yöntemler henüz yeni olduğundan uzun dönem sonuçları hakkında yeterli tıbbi bilgi yoktur.
